W 2017 roku minęło sto lat od pierwszej znaczącej manifestacji polskiej awangardy, czyli otwarcia w siedzibie krakowskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych i Wystawy Ekspresjonistów Polskich. Muzeum Sztuki w Łodzi, jako instytucja posiadająca najbogatsze zbiory sztuki awangardowej w kraju, postanowiło nadać tej rocznicy odpowiednią rangę, proponując cykl wystaw stanowiących pierwszą od wielu lat tak rozbudowaną próbę reinterpretacji awangardy przeprowadzoną w oparciu o nowe metodologie i w odniesieniu do współczesnej refleksji humanistycznej.
Przygotowany w kraju i za granicą cykl wystawienniczy miał na celu przypomnieć najistotniejsze postaci i zjawiska awangardy międzywojennej oraz te działania, które po wojnie rozwijały jej założenia, stawiając pytanie o znaczenie awangardowego dziedzictwa dla współczesnych praktyk kulturowych. Projekt miał również zwrócić uwagę publiczności na znaczenie postawy awangardowej, przejawiającej się w przekonaniu, że sztuka ma istotną rolę do spełnienia: jest nie tylko narzędziem emancypacji artysty, ale instrumentem, za pomocą którego można zmieniać rzeczywistość społeczną. Jego najważniejszymi celami uczyniono więc zarówno problematyzację utrwalonego wyobrażenia o awangardzie oraz budowanie przekonania, że jest ona niezbywalnym elementem dziedzictwa narodowego.
Jubileuszowy cykl wystawienniczy był projektem kompleksowo odnoszącym się do założeń i dokonań awangardy.
Złożyły się na niego wystawy:
- Poruszone ciała. Choreografie nowoczesności
- Muzeum Rytmu
- Superorganizm. Awangarda i doświadczenie przyrody
- Enrico Prampolini. Futuryzm, scenotechnika i teatr polskiej awangardy
- Katarzyna Kobro i Władysław Strzemiński. Prototypy Awangardy
Ekspozycjom towarzyszyła seria wydawnicza w postaci naukowych opracowań przedstawiających poszczególne zagadnienia podejmowane w ich ramach i stawiających je w świetle nowych metodologii badawczych.
Muzeum przygotowało także bogaty program publiczny, na który składały się wykłady, prelekcje, spotkania oraz działania performatywne podejmujące zagadnienia i problemy kluczowe dla danej wystawy. Przeprowadzone zostały również warsztaty edukacyjne dla dzieci i młodzieży.
Obchody podsumowywała międzynarodowa konferencja Muzeum awangardy czy awangardowe muzeum? Kolekcjonując to, co radykalne.